ارتودنسی متحرک کودکان
وقتی صحبت از مرتب‌سازی دندان‌های کودکان می‌شود، والدین اغلب با اصطلاحات مختلفی مثل ارتودنسی ثابت یا ارتودنسی متحرک روبرو می‌شوند. شاید برایتان سوال باشد که ارتودنسی متحرک کودکان چیست؟ چه کاربردی دارد؟ چه پلاک‌هایی در این روش استفاده می‌شود و چه مشکلاتی را می‌توان با آن درمان کرد؟ در این مقاله جامع به تمام این پرسش‌ها پاسخ می‌دهیم تا با آگاهی بیشتر بتوانید بهترین تصمیم را برای سلامت دهان و دندان فرزندتان بگیرید.
ارتودنسی متحرک کودکان چیست؟
ارتودنسی متحرک یکی از روش‌های درمانی در رشته تخصصی ارتودنسی است که به کودک اجازه می‌دهد دستگاه ارتودنسی را در مواقع خاص (مثلا هنگام غذا خوردن یا مسواک زدن) از دهان خارج کند. این ویژگی، ارتودنسی متحرک را از ارتودنسی ثابت که براکت و سیم‌هایش ثابت روی دندان نصب می‌شوند، متمایز می‌کند.
در این روش، پلاک‌های خاصی طراحی و ساخته می‌شوند که با اعمال فشار ملایم، دندان‌ها را به سمت موقعیت صحیح حرکت دهند یا حتی بر رشد فک تاثیر بگذارند.
بیشتر بخوانید : فیشور سیلانت در کودکان
کاربردهای ارتودنسی متحرک در کودکان
ارتودنسی متحرک کودکان بیشتر در سنین رشد کاربرد دارد زیرا در این سن، دندان‌ها و استخوان فک انعطاف‌پذیری بیشتری دارند. از مهم‌ترین کاربردهای این دستگاه‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
۱. گسترش عرض فک بالا
۲. حرکت دادن تک دندان‌ها به موقعیت صحیح
۳. اصلاح ناهنجاری‌های ساده فکی
۴. درمان‌های فانکشنال (عملکردی) برای هدایت رشد فک
۵. تثبیت نتایج ارتودنسی ثابت پس از پایان دوره درمان
انواع پلاک‌های متحرک ارتودنسی کودکان
در ارتودنسی متحرک از پلاک‌های مختلفی استفاده می‌شود که هر کدام کاربرد خاص خود را دارند. برخی از رایج‌ترین پلاک‌های متحرک عبارتند از:
۱) پلاک‌های ساده
این پلاک‌ها برای حرکت‌های ساده دندانی یا گسترش عرض فک استفاده می‌شوند. ساختار ساده‌ای دارند و معمولا از یک صفحه پلاستیکی همراه با سیم تشکیل شده‌اند.
۲) پلاک فانکشنال
پلاک فانکشنال دستگاهی است که بیشتر در مرحله اول درمان ارتودنسی کودکان کاربرد دارد. این پلاک با جلوتر آوردن فک پایین، آن را تحریک می‌کند تا به موقعیت رشدی صحیح برسد. پلاک فانکشنال اغلب شامل دو بخش بریس متحرک بالا و پایین است که هنگام بستن دهان روی هم قرار می‌گیرند. این دستگاه می‌تواند برآمدگی دندان‌های جلویی فک بالا را کاهش دهد.
۳) پلاک نگهدارنده
پلاک‌های نگهدارنده بعد از ارتودنسی ثابت استفاده می‌شوند تا دندان‌ها در موقعیت جدید باقی بمانند و به حالت قبل بازنگردند. گرچه ظاهر آن‌ها مشابه پلاک‌های متحرک است، اما نقش درمانی حرکتی ندارند.
۴) پلاک شفاف (Invisalign)
یکی از محبوب‌ترین انواع پلاک‌ها، پلاک شفاف است. این نوع پلاک که شباهت زیادی به ارتودنسی نامرئی دارد، از پلاستیک شفاف ساخته می‌شود و به طور کامل روی دندان‌ها قرار می‌گیرد. مزیت اصلی آن ظاهر نامرئی و راحتی در استفاده است. نکته مهم این است که کودک باید هنگام غذا خوردن، پلاک شفاف را از دهان خارج کند.
جهت مطالعهدرباره فلورایدتراپی اصفهان کلیک کنید.
۵) پلاک Quadhelix و Sagittal
این پلاک‌ها بیشتر برای گسترش عرض فک یا اصلاح روابط فکی پیچیده‌تر استفاده می‌شوند. طراحی خاص این پلاک‌ها به ارتودنتیست کمک می‌کند که نیروهای لازم را به دندان‌ها وارد کند.
تفاوت پلاک متحرک با پلاک نگهدارنده
یکی از سوالات والدین این است که پلاک متحرک چه فرقی با پلاک نگهدارنده دارد؟ پاسخ ساده است:
_ پلاک متحرک، نیروی فعال برای حرکت دادن دندان‌ها یا فک وارد می‌کند.
_ پلاک نگهدارنده، حرکتی ایجاد نمی‌کند و فقط موقعیت جدید دندان‌ها را تثبیت می‌کند.
مشکلات و عوارض احتمالی ارتودنسی متحرک کودکان
هرچند ارتودنسی متحرک مزایای زیادی دارد، اما کودک ممکن است در روزهای ابتدایی استفاده با چالش‌هایی مواجه شود:
- مشکل در تکلم
- افزایش آب دهان
- احساس حالت تهوع
این مشکلات معمولا موقتی هستند و با عادت کردن کودک به پلاک طی چند روز، برطرف می‌شوند.
چرا ارتودنسی متحرک بیشتر برای کودکان توصیه می‌شود؟
دندان‌ها و ریشه در سنین پایین انعطاف‌پذیری بیشتری دارند. در واقع، در کودکان استخوان فک هنوز در حال رشد است و می‌توان با دستگاه‌های فانکشنال یا پلاک‌های متحرک مسیر رشد را بهبود داد. اما در بزرگسالان، ساختار استخوان فک تثبیت شده و انعطاف کمتر است، به همین دلیل اغلب از ارتودنسی ثابت برای درمان استفاده می‌شود.
چه مشکلاتی با ارتودنسی متحرک اصلاح می‌شود؟
– نامرتبی‌های جزئی دندان‌ها
– فک کوچک و دندان‌های بزرگ که باعث شلوغی می‌شود
– اختلاف سایز بین فک بالا و پایین
– نامرتبی به دلیل از دست رفتن زودهنگام دندان‌های شیری
– اصلاح عادات نادرست دهانی
برای مشاوره با بهترین متخصص دندانپزشکی کودکان اصفهان کلیک کنید
ارتودنسی متحرک چگونه به رشد فک کمک می‌کند؟
بعضی پلاک‌های متحرک مثل پلاک فانکشنال می‌توانند با هدایت فک پایین به جلو، الگوی رشد فک را تغییر دهند. این کار مخصوصا در کودکانی که فک پایین کوچک‌تر از حالت طبیعی است، اهمیت زیادی دارد و می‌تواند جلوی نیاز به جراحی‌های پیچیده در بزرگسالی را بگیرد.
مراقبت‌های مهم هنگام استفاده از پلاک متحرک
۱) کودک باید پلاک را طبق دستور پزشک به طور مرتب استفاده کند. اثرگذاری این دستگاه‌ها کاملا به همکاری کودک بستگی دارد.)
۲) پلاک باید هنگام غذا خوردن خارج شود.
۳) بعد از غذا باید دهان و پلاک شسته شوند تا از تجمع مواد غذایی جلوگیری شود.
۴) نگهداری پلاک در جعبه مخصوص الزامی است تا گم یا شکسته نشود.
نکته طلایی: اهمیت معاینه منظم
حتی در درمان با پلاک‌های متحرک، ویزیت‌های منظم ماهانه لازم است تا ارتودنتیست میزان پیشرفت درمان و سلامت دندان‌ها را بررسی کند.
چه زمانی نباید از ارتودنسی متحرک استفاده کرد؟
اگر ناهنجاری‌های فکی یا دندانی شدید باشد، ارتودنسی متحرک کافی نیست و باید از ارتودنسی ثابت یا ترکیب هر دو استفاده کرد. به همین دلیل، تشخیص درست مشکل فقط توسط یک متخصص ارتودنسی امکان‌پذیر است.
نتیجه گیری:
ارتودنسی متحرک کودکان یکی از بهترین گزینه‌های درمانی برای اصلاح ناهنجاری‌های ساده در سنین رشد است. اگر می‌خواهید از این روش استفاده کنید، حتما به یک متخصص ارتودنسی کودکان مراجعه کنید تا بهترین نوع پلاک را متناسب با وضعیت فک و دندان کودک شما تجویز کند.
فراموش نکنید که موفقیت این درمان وابسته به همکاری کامل کودک و والدین است. با رعایت توصیه‌های ارتودنتیست و مراقبت‌های خانگی مناسب، می‌توانید لبخندی سالم و زیبا را برای فرزندتان تضمین کنید.
❌برای اطلاعات بیشتر ما را در اینستاگرام همراهی کنید.
