لاکتوز شیر موجب پوسیدگی دندان‌ها می شود

مهم ترین عاملی که باعث از دست رفتن زودهنگام دندان شیری می شود، استفاده شبانه از شیشه شیر است. هرگاه به آرامشی که با فرستادن کودک به تختخواب با شیشه شیر فکر می کنید به خطرات مرتبط با پوسیده شدن دندان ها و عواقب بعدی آن هم نیم نگاهی داشته باشید. در این موارد، استفاده از بطری حاوی آب خطرات مرتبط با صدمه دیدن دندان ها را کاهش می دهد.

از آن جایی که کودکان از دندان های جلویی خود بیشترین استفاده را دارند، به خاطر همین معمولا ۴ دندان جلویی شیری فک بالا، آسیاهای اول شیری هر دو فک و دندان ها نیش شیری فک پایین به پوسیدگی مبتلا می شوند.

در واقع از دسته دندان های شیری می باشند که دچار پوسیدگی می شوند. این دندان های درگیر، معمولا به صورت قرینه در دو سمت دهان کودک واقع شده اند. دندان های پیشین شیری فک پایین، استقامت بالاتری دارند و به عنوان محافظت کننده ای برای زبان می باشند تا در حین مکیدن شیر و نیز شستشوی طبیعی، توسط جریان بزاق سابمندیبولار و سال لینگوال، محافظت می شوند. دندان های آسیای دوم شیری هم که در سنین بالاتر رشد می کنند، کمتر دچار مشکلات پوسیدگی دندان می شوند.

پوسیدگی دندان چقدر بین کودکان ایرانی شایع است؟

بیماری های لثه ای و پوسیدگی دندان از شایع ترین بیماری های دهان محسوب می شود به طوری که سازمان جهانی بهداشت، پوسیدگی دندان را حتی یک بیماری عفونی تلقی می کند زیرا به دنبال این پوسیدگی ممکن است یک عفونت شدید ایجاد شود. از طرفی اساس کار باید روی اصل پیشگیری باشد و تمام آموزش های مربوط به پیشگیری از بیماری های دهان و دندان باید از همان دوران کودکی شروع شوند زیرا در این صورت است که والدین نسبت به اجرای این آموزش ها انگیزه پیدا می کنند.

▪ این درست است که بگوییم درصد بالایی از پوسیدگی های دندانی کودکان ناشی از شیر دادن نادرست به کودک هنگام شب است؟

یک نوع پوسیدگی ناشی از شیر شبانه وجود دارد و این اختلال زمانی به وجود می آید که مادر بعد از یک سالگی به کودک هنگام شب شیر بدهد. این کار به پوسیدگی بسیار وسیعی در دهان کودک منجر می شود و علاوه بر اینکه با درد و عفونت زیادی همراه است، درمان موفقی هم نخواهد داشت و در نهایت چاره ای جز کشیدن دندان پوسیده وجود ندارد. در واقع بیشتر مادران در طول شب به دفعات مکرر یا با هر بار بیدار شدن کودک به او شیر می دهند غافل از اینکه همین شیر شبانه بیشترین تاثیر را در پوسیدگی دندان ها دارد زیرا با توجه به اینکه در طول شب ترشحات بزاقی دهان کم می شود، سرعت پوسیدگی دندان ها و تجمع میکروب های پوسیدگی زا در داخل دهان افزایش پیدا می کند.

▪ چه عوامل دیگری در پوسیدگی دندان کودکان موثرند؟

در کنار این موضوع، میکروب های مولد پوسیدگی، تغذیه نامناسب و به ویژه مصرف مواد قندی به مرور زمان پوسیدگی های شدید دندانی را به دنبال دارد. همزمان با رویش دندان ها در کودکان، میکروب های پوسیدگی زا در دهان شروع به فعالیت می کنند که هرچه اقدامات بهداشتی ضعیف تر باشد، این میکروب ها فعالیت بیشتری خواهند داشت.

▪ چطور می توان از این پوسیدگی ها پیشگیری کرد؟

برای پیشگیری از پوسیدگی دندان های کودک بعد از یک سالگی باید شیر دادن در شب به صورت کنترل شده و نه به دلخواه کودک باشد. بعد از هر بار شیر خوردن هم می توان مقدار کمی آب به کودک داد تا شیر لابه لای دندان های کودک نماند.

بسیاری از مادران نگران این موضوع نیستند چون می گویند عمر دندان های شیری تا ۷ سالگی است؟

یکی دیگر از باورهای غلط در این زمینه این است که گفته می شود عمر دندان های شیری تا ۷ سالگی است و این تصور باعث شده تا در حفظ و بهداشت دندان های شیری سهل انگاری شود. در عین حال، حدود ۷۰ درصد از ناهنجاری های دندانی در سنین بالا، ناشی از کم توجهی به دندان های شیری و زود از دست دادن این دندان ها است.

▪ آیا پستانک و شیشه شیر هم در پوسیدگی دندان کودکان موثر است؟

خیلی از پدر و مادرها وقتی برای خرید سیسمونی می روند، پستانک و شیشه شیر را هم در فهرست خریدشان قرار می دهند ولی توصیه پزشکان و دندان پزشکان این است که از خرید پستانک و شیشه صرف نظر کنید چرا که ضررهای مکیدن پستانک برای کودک خیلی بیشتر از منافع کوتاه مدت آن است.

پستانک حتی ممکن است در سخن گفتن کودک اختلال ایجاد کند و نظم دندانی او را به هم بزند. شاید شما عادت داشته باشید تا کودکتان گریه کرد پستانک یا شیشه شیر را در دهانش بگذارید ولی با این کار به کودکتان خیانت کرده اید. مکیدن انگشت، پستانک و سرشیشه به علت تاثیر روی ساختمان فک و دندان ها و جلو آمدن زبان می تواند باعث اشتباه در تلفظ کلمات و حتی در بعضی موارد، ایجاد اختلال در بلع شود. در عین حال، معمولا کودکانی که شب ها با شیشه شیر می خورند تا مدت ها شیشه را در دهانشان نگه می دارند و احتمال پوسیدگی دندان کودک با باقی ماندن شیر بین دندان ها افزایش می یابد.

▪ والدین برای پیشگیری از مشکلات دندانی کودکان باید چه اقدامی انجام دهند؟

والدین برای پیشگیری از این مشکلات باید بعد رویش اولین دندان (از حدود ۶ ماهگی) کودک را به دندان پزشک ببرند و این روند باید به طور متناوب هر ۶ ماه یک بار ادامه یابد. در عین حال، والدین باید مسواک زدن را از سنین ۳ تا ۴ سالگی و استفاده از نخ دندان را در سنین مدرسه به کودک آموزش دهند.

در صورت مفید بودن لطفا مطلب را با دوستان خود هم به اشتراک بگذارید.

خانم دکتر مریم حاجی احمدی متخصص دندانپزشکی کودکان اصفهان پاسخگویی سوالات در دایرکت اینستاگرام نیز می باشند.

خانم دکتر مریم حاجی احمدی

 متخصص دندانپزشک کودکان اصفهان

🏵رتبه دوم بورد تخصصی کشور
🏵عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان

جهت اطلاع از آدرس و ساعات کاری به بخش تماس سایت مراجعه نمایید