فلوئوروزیس یا لکه های سفید روی دندان کودکان

فلوئوروزیس چیست؟

تغییر در ظاهر سطح مینای دندان، فلوروزیس دندانی نامیده می‌شود. اکثر موارد شایع این نوع عارضه، تأثیری بر روی عملکرد دندان نداشته و باعث بروز درد نمی‌شوند.

مراحل بروز فلوئوروزیس دندانی

موارد خفیف و بسیار خفیف فلوروزیس دندانی بصورت نقطه‌های سفید پراکنده، لکه‌های سفید نامنظم، لبه‌هایی یخ‌زده، و یا خطوط گچی مانند بسیار باریک، بر روی دندان ظاهر می‌شوند. این علائم به سختی قابل مشاهده خواهند بود و جز یک متخصص سلامت و بهداشت دهان و دندان، کسی قادر به تشخیص آن‌ها نیست.

گونه‌های متوسط و شدید فلوروزیس دندانی اغلب به صورت لکه‌های بزرگ سفید بر روی دندان و در موارد نادر و شدید به صورت دندان‌هایی با سطوحی زبر و ناهموار مشاهده می‌شوند.

چه عواملی باعث ایجاد فلوئوروزیس دندانی می‌شوند؟

فلوروزیس دندانی به دلیل مصرف بیش از حد فلوراید در طی یک دوره‌ی طولانی، در مدت زمانی که دندان‌ها در زیر لثه‌ها در حال شکل‌گیری هستند، ایجاد می‌شود. فقط کودکان هشت ساله و یا کوچکتر در معرض خطر این عارضه قرار دارند، زیرا این سن، دوران رشد دندان‌های دائمی است، کودکان بزرگتر از ۸ سال، نوجوانان و بزرگسالان در معرض ابتلا به فلوئوروزیس  دندانی نیستند. شدت این عارضه، به میزان، مدت و زمان مصرف فلوراید بستگی دارد.

افزایش میزان ابتلا به فلوروزیس دندانی خفیف نشانگر مصرف بیش از حد فلوراید برای جلوگیری از پوسیدگی دندان است. منابع قابل دسترس فلوراید شامل آب آشامیدنی حاوی فلوراید، خمیر دندان‌های حاوی فلوراید (به ویژه اگر توسط کودکان خوردسال بلعیده شود) و مکمل‌های غذایی به صورت قرص یا قطره‌های خوراکی (مخصوصا اگر برای کودکانی که در حال حاضر از آب آشامیدنی حاوی فلوراید استفاده می‌کنند، تجویز شده باشد) می‌شوند.

چه مقدار فلوراید، بدون بروز خطر فلوئوروزیس ، برای محافظت از دندان کودکان نیاز است؟

کودکانی که از رژیم‌های غذایی ویژه، آب آشامیدنی حاوی فلوراید و محصولات بهداشتی دهان و دندان حاوی این ماده استفاده می‌کنند، مقدار فلوراید لازم برای حفظ سلامت دندان‌های خود را تأمین می‌کنند. از آنجایی که کودکان مقدار اندکی فلوراید را از طریق مصرف آب و غذا دریافت می‌کنند، لذا نظارت بر این منابع فلورایدی ضرورتی ندارد. خمیردندان‌ها و دهانشویه‌ها حاوی مقدار بسیار بیشتری از این ماده معدنی مهم هستند، بنابراین والدین باید اطمینان حاصل کنند که این مواد توسط فرزندانشان فرو داده نمی‌شوند. فلوئوروزیس لکه های سفید روی دندان کودکان

چگونه والدین بدون ایجاد فلوروزیس می‌توانند از دندان کودکان خود محافظت کنند؟

در ادامه سه مورد از اقداماتی والدین قادر به انجام آن خواهند بود، آورده شده‌اند:
برای استعمال صحیح محصولات بهداشتی دهان و دندان، مانند خمیر دندان، موارد زیر را مد نظر قرار دهید:
از استعمال دهانشویه برای کودکان زیر شش سال خود، اجتناب کنید.
دقت کنید، کودکان زیر سه سال باید از مقدار بسیار اندکی خمیردندان برای مسواک زدن استفاده کنند.
دفعات مسواک زدن در روز برای کودکان این محدوده‌ی سنی نباید از ۲ مرتبه فراتر رود.
کودکان بین سه تا شش سال، باید از مقداری اندکی بیشتر از خمیردندان حاوی فلوراید استفاده کنند، مقداری به اندازه‌ی یک نخود.
بر مسواک زدن کودکانتان نظارت کنید و آن‌ها را در انجام صحیح این عمل یاری دهید. از آنجایی که بسیاری از کودکان خردسال، به طور ناخودآگاه آب داخل دهان را فرو می‌دهند، آن‌ها را برای بیرون ریختن خمیردندان اضافی از دهان خود همراه با آب، تشویق کنید.
برای جلوگیری از مصرف تصادفی، تمام محصولات بهداشتی دهان و دندان را دور از دسترس خردسالان خود نگه دارید.
بسیاری از موارد فلوئوروزیس خفیف است و به درمان نیازی ندارد. لکه‌ها گاهی فقط روی دندان‌های عقب ایجاد می‌شود و قابل مشاهده نیست. فلوئوروزیس شدیدتر و بروز یافته در دندان‌های جلویی باید با از بین بردن لکه‌ها از طریق روش‌هایی مانند سفید کردن دندان‌ها درمان شود یا با باندینگ، روکش یا ونیر پوشانده شود.

باندینگ کامپوزیتی

باندینگ کامپوزیتی روش پرطرفداری برای اصلاح طرح لبخندی است که فلوئوروزیس زیبایی آن را خدشه‌دار ساخته است. باندینگ مناسب تغییر رنگ متوسط تا شدید است. ابتدا سطح دندان آسیب‌دیده قدری ناهموار می‌شود و سپس با رزین سختی پوشانده می‌شود که پیوندی قوی با مینای دندان تشکیل می‌دهد و لکه‌های سفید رنگ دندان را می‌پوشاند. اگر چه باندینگ بهتر از کیت‌های سفیدکننده و میکروابریژن، مناسب برای فلوروسیس خفیف، لکه‌های سفید را پوشش می‌دهد، اما باندینگ برای مخفی کردن ساییدگی و سوراخ‌های شدید پیشنهاد نمی‌شود. به علاوه دندان‌های درمان شده با کامپوزیت مستعد لکه شدن است. با این حال باندینگ به علت تهاجمی نبودن و گستردگی پایین برای کودکان در سنین دبستان مناسب است که هنوز تمام دندان‌های شیری‌شان نریخته است.

ونیر پرسلینی

ونیر پرسلینی جایگزین مناسب باندینگ کامپوزیتی محسوب می‌شود. دندانپزشک سطح دندان آسیب‌دیده را با ونیر تشکیل شده از پوسته‌های سرامیکی می‌پوشاند. ونیر راهکاری با ماندگاری بالا و بادوام برای فلوروسیس شدید است، به ویژه در شرایطی که دندان‌های دائمی کودک درآمده باشد. چنانچه تغییر رنگ شدید باشد و مینای دندان سوراخ شده باشد، ونیر مناسب خواهد بود، چرا که فقط بخش اندکی از ساختار دندان تراشیده می‌شود. بنابراین اگر نگرانی از بین رفتن مینا در عمل باندینگ مطرح باشد، بهتر است ونیر انجام شود.

چه خطراتی دندان های گچی را تهدید می کند؟

تمایل به شکستن دندان گچی چه بر اثر پوسیدگی یا بدون آن زیاد است. این نوع دندانها بیشتر مستعد ایجاد حفره و شکستن سریع تر بر اثر پوسیدگی هستند زیرا این دندانها بسیار ضعیف می باشند. اما محققان همچنین متوجه شده اند که این دندان ها به هر حال حتی زمانی که هیچ پلاک یا باکتریی بر روی آنها وجود نداشته باشد، نیز می شکنند.
اولین دندانی که معمولا تحت تاثیر قرار می گیرد دندان مولر دائمی است که در سن ۶ یا ۷ سالگی پدیدار می شود.

چرا دندان گچی یک نگرانی بزرگ برای دندانپزشکان و والدین است؟

در حقیقت، درمان این دندانها به سختی صورت می گیرد. پر کردن آنها بسیار سخت است زیرا موادی که برای پر کردن دندانها استفاده می شود برای اتصال به مینای سالم دندان که دارای مواد معدنی کافی است، طراحی شده اند. بدون مقدار مناسبی از مواد معدنی در مینای دندان، این مواد به محل مورد نظر نمی چسبند و روند شکستن دندان همچنان ادامه می یابد. با توجه به وضعیت دندان، می توان یک روکش(تاج) بر روی آن قرار داد، با این حال اگر به این دندانها بموقع رسیدگی نشود، در اغلب موارد دندان آسیب دیده، چاره ای جز کشیدن ندارد.
یکی دیگر از مشکلات بزرگ، جدا از محدودیت گزینه های درمانی، درد و حساسیتی است که کودکان ممکن است در روند درمان آنرا تجربه کنند. دندانپزشکان قطعا تمام تلاش خود را برای اطمینان از بی حسی بیماران جوان انجام می دهند، اما این وضعیت دندان ها را بیش از حد حساس می نماید. بهمین دلیل بی حس کردن دندانهای گچی به منظور درمان بسیار دشوار است، بنابراین اغلب درمانهای دندانپزشکی تحت بیهوشی عمومی انجام می شود.

والدین چه اقداماتی می توانند برای دندانهای گچی انجام دهند؟

بهترین کار، شناسایی این وضعیت در سنین پایین است – بهتر است برای معاینه متخصص دندانپزشکی کودکان ، در سن ۳ یا ۴ سالگی اقدام کنید. با شناسایی و تشخیص زود هنگام این وضعیت می توان با نظارت شدید قبل از درد و از دست دادن دندانها، این وضعیت را مدیریت کرد.
یکی سن کلیدی دیگر برای بررسی این شرایط، حدود ۶ سالگی است زمانی که دندان مولر کودک پدیدار می شود. در بسیاری از موارد در کودکان ۹ یا ۱۰ ساله با وضعیت پیشرفته ای مواجه می شویم که درد شدید، آنها را مجبور به بستری و کشیدن دندان می کند. ما می خواهیم قبل از رسیدن به این مرحله ی پیشرفته به این مشکل رسیدگی کنیم. اگر بتوان این وضعیت را در مراحل اولیه شناسایی نمود احتمالا می توان با استفاده از تاج یا stainless steel pediatric crownsاز دندان ها در برابر پوسیدگی و شکستن تا زمانی که همه ی دندانهای کودک به طور کامل پدیدار شوند، محافظت کرد.

چگونه لکه های سفید روی دندان را از بین ببریم؟

روغن کشی
روغن کشی یک روش قدیمی است که به حفظ بهداشت دهان و دندان کمک می کند. پلاک دندانی را از بین برده  و مانع از تشکیل حفره ها میشود. این به نوبه خود باعث کاهش لکه های سفید بر روی دندان های می شود.محققان در پژوهش های خود به این نتیجه رسیدند که روغن کشی باعث کاهش باکتری ها در دهان می شود و می تواند میزان پلاک را در دندان ها کاهش دهد.برای  روغن کشی، یکی از بهترین روغن هایی که می توانید استفاده کنید، روغن نارگیل  است.
یک یا دو  قاشق غذاخوری روغن نارگیل در دهان قرار دهید  روغن را به مدت ۲۰ دقیقه در دهان قرار دهید، سپس تف کنید در نهایت، دهان را بشوئید  این کار را روزانه صبح با معده خالی انجام دهید.

چگونه با درمان های خانگی لکه های سفید روی دندان را از بین ببریم

از پوست تخم مرغ بعنوان خمیر دندان استفاده کنید
پوسته های تخم مرغ سرشار از کلسیم هستند و می تواند به تقویت دندانها کمک کند و لکه های سفید را از بین می برد  پوست دوازده عدد تخم مرغ را جوشانده خشک کرده و  آسیاب کنید  به این پودر، ۱ قاشق غذاخوری جوش شیرین  و ۱ تا ۳ قاشق غذاخوری روغن نارگیل یا روغن نعناع بریزید و در یک شیشه دربسته قرار دهید هر روز بعنوان خمیر دندان استفاده کنید

استفاده از دهانشویه چای سبز
چای سبز می تواند به عنوان یک عامل فعال  برای دندان ها  باشد.شامل اسید گالیک، اسید کلروژنیک و فلاونوئیدها، برخی از مواد مغذی مفید و مواد معدنی مورد نیاز برای بازسازی دندان ها است.علاوه بر این، کاتچین ها در آن نقش مهمی در جلوگیری از ایجاد پلاک ایفا می کنند و این به نوبه خود مانع رشد لکه های سفید روی دندان ها می شود.
منبع طبیعی فلوراید است، بنابراین دندان ها کمتر مستعد ابتلا به اسید هستند.
یک قاشق چای سبز را در یک فنجان آب گرم قرار دهید.پنج دقیقه دم کرده سپس  بگذارید  چای کمی خنک شود.
چای سرد را به عنوان دهانشویه استفاده کنید.  بعدا دهان خود را با آب گرم بشویید.از این درمان ۲ تا ۳ بار در روز استفاده کنید.

سرکه سفید

سرکه سفید حاوی اسید استیک است که می تواند از  از تخریب مینای دندان جلوگیری کند. علاوه بر این، می تواند از جمع شدن پلاک  جلوگیری و کاهش دهد، که یکی از دلایل رشد لکه های سفید روی دندان است.برای درمان لکه های سفید روی دندان، دهان  را با سرکه سفید  بشویید.این کار  باکتری ها را در دهان می کشد و بوی بد دهان را هم از بین می برد .  برای این کار دو قاشق چای خوری سرکه سفید و یک قاشق چای خوری نمک را در  نصف فنجان آب گرم مخلوط کنید.از آن برای دهانشویه  دو بار در روز استفاده کنید.

اجتناب از غذاهای اسیدی

خوردن بیش از حد مواد غذایی اسیدی یکی دیگر از علل  لکه های سفید در دندان است. غذاهای اسیدی و نوشیدنی می تواند مینای دندان را از بین ببرد این لایه بیرونی از دندانتان محافظت می کند و نمی گذارد که دندان آسیب ببیند و اگر لایه بیرونی فرسوده شده یا از بین برود،باعث ایجاد لکه های سفید و یا سایر مشکلات دندان می شود
از این رو، اجتناب از مواد غذایی اسیدی  اقدام پیشگیرانه دیگر برای جلوگیری از تشکیل لکه های سفید روی دندان است. برخی از غذاهای اسیدی که باید اجتناب کنید عبارتند از  لیمو، پرتقال، گریپ فروت، نوشابه گازدار و لیموناد.
در عین حال، باید مصرف غذاهایی با اسید فیتیک را محدود کنید، زیرا جذب کلسیم، روی و آهن را کاهش می دهد. غذاهای حاوی مقادیر زیادی اسید فیتیک عبارتند از  برنج قهوه ای، لوبیا، نخود فرنگی،دانه و آجیل است. می توانید از این غذاها بخورید، اما در حد اعتدال.زیاده روی نکنید

خوردن  غذاهای سالم

برای حفظ سلامت دهان و لکه های سفید بر روی دندان ها، باید سعی کنید غذای سالم بخورید. بسیاری از ویتامین ها و مواد معدنی برای دندان ها ضروری هستندخوردن انواع غذاهای مناسب باعث کاهش خطر کمبود مواد معدنی می شود که می تواند باعث ایجاد لکه های سفید روی دندان ها شود.
غذاهای غنی از کلسیم بسیار مهم هستند. کلسیم  از دندانها مراقبت کرده و نمی گذارد که پوسیده شود   شیر، محصولات شیری و همچنین سبزیجات سبز  کلسیم بالایی دارند.همراه با کلسیم، ویتامین A، ویتامین B و ویتامین D نیز برای دندان هایتان اهمیت دارد.

جلوگیری از خشکی دهان

برای کاهش و جلوگیری از لکه های سفید بر روی دندان ها،باید تا جایی که می توانید نگذارید دهان خشک باشد  . در واقع دهان خشک یکی از دلایل اصلی این مشکل است.هنگامی که دهان خشک است، باکتری های دهان رشد می کنند و باکتریها به دندانها هجوم آورده و  باعث ایجاد لکه های سفید می شود.
بزاق برای جلوگیری از خشکی دهان مهم است،  باید میزان مصرف مایع خود را افزایش دهید تا میزان تولید بزاق افزایش یابد. هیدراته کردن  برای تولید بزاق ضروریست.در طول روز مقدار زیادی آب بخورید. همچنین میوه ها و سبزیجات پر آب مانند آناناس، هندوانه و خیار مصرف کنید.  از نوشیدنی های کافئین،  نوشابه ها و نوشیدنی های الکلی،  اجتناب کتید زیرا برای دندانها مضر است

نکات مهم :

پس از هر وعده غذا، دهان و دندانهایتان را به طور کامل تمیز کنید تا ذرات غذا بین دندانها گیر نکند
با مسواک زدن خشک یا مسواک زدن با آب ساده نیز می توانید دندانها را تمیز کنید
کسانی که سیگار می کشند باید فوری سیگار را ترک کنند زیرا سیگار کشیدن دندانها را خراب میکند
از نوشیدن الکل اجتناب کنید
کودکان زیر ۶ سال باید فقط خیلی کم  خمیر دندان استفاده کنند . همچنین، مطمئن شوند که آن را نبلعیده باشند
هر شش ماه  برای بررسی دندان به دندانپزشک بروید
اگر باردار هستید،  دندانپزشک یا متخصص زنان را در مورد مصرف فلوراید و داروهای مورد استفاده در جریان بگذارید