مراقبت های دهانی کودکان زیر یک سال

مراقبت های دهانی کودکان زیر یک سال : اولین گام برای دندان‌هایی سالم

بسیاری از والدین تصور می‌کنند که تا قبل از رویش اولین دندان، نیازی به مراقبت‌های دهانی برای کودک وجود ندارد. این باور نادرست می‌تواند زمینه‌ساز مشکلات جدی دندانی در آینده باشد. در حقیقت، مراقبت‌های دهانی باید از همان روزهای ابتدایی تولد آغاز شود. این مراقبت‌ها نه‌تنها سلامت دهان و دندان کودک را تضمین می‌کنند، بلکه کودک را با بهداشت دهان آشنا کرده و احتمال بروز پوسیدگی دندان‌های شیری را کاهش می‌دهند. در این مقاله به بررسی اهمیت مراقبت های دهانی کودکان زیر یک سال ، روش‌های اصولی مراقبت، نکات کلیدی و پاسخ به سوالات رایج والدین خواهیم پرداخت.

چرا مراقبت‌های دهانی قبل از رویش دندان‌ها اهمیت دارد؟

دهان کودک از بدو تولد محل فعالیت باکتری‌هاست. باقی‌ماندن شیر، فرمول یا غذاهای کمکی در لثه‌ها می‌تواند موجب رشد بیش‌ازحد باکتری‌های مضر شود. این باکتری‌ها نه‌تنها موجب عفونت‌های دهانی و بوی بد دهان می‌شوند، بلکه با آغاز رویش دندان‌ها، منجر به پوسیدگی زودهنگام نیز خواهند شد.

از طرفی دیگر، با تمیز کردن دهان نوزاد، کودک به لمس و نظافت دهان عادت می‌کند و در سال‌های آینده بهتر با مسواک‌زدن و رعایت بهداشت دهان همکاری خواهد کرد.

جهت مطالعهدرباره  فلورایدتراپی اصفهان کلیک کنید.

مراحل مراقبت دهانی کودک از بدو تولد تا یک‌سالگی

۱. تمیز کردن لثه‌ها از بدو تولد

تا زمانی‌که هیچ دندانی در دهان نوزاد رویش نکرده است، لثه‌های او باید با یک پارچه تمیز و مرطوب یا گاز استریل نرم پاک شوند. این کار معمولاً بعد از هر وعده شیر خوردن یا حداقل دو بار در روز، به‌ویژه قبل از خواب شب توصیه می‌شود.

۲. استفاده از مسواک انگشتی بعد از رویش دندان اول

معمولاً اولین دندان نوزاد بین ۶ تا ۱۰ ماهگی ظاهر می‌شود. با رویش اولین دندان، زمان استفاده از مسواک انگشتی مخصوص نوزاد است. این مسواک‌ها نرم، سیلیکونی و قابل استفاده روی انگشت هستند که با آن می‌توان دندان‌ها را به‌آرامی تمیز کرد.

۳. استفاده از خمیر دندان مخصوص نوزاد

در صورت استفاده از خمیر دندان، حتماً از نوع فاقد فلوراید مخصوص نوزاد استفاده شود و به‌اندازه یک دانه برنج روی مسواک قرار گیرد. بلع فلوراید در نوزادان می‌تواند خطرناک باشد، بنابراین استفاده از مقدار بسیار کم و تحت نظارت بزرگسال ضروری است.

بیشتر بخوانید : فیشور سیلانت در کودکان

نکات کلیدی برای مراقبت از دهان کودک زیر یک سال

• پاک‌سازی زبان نوزاد: زبان محل تجمع باکتری‌هاست و در کنار لثه‌ها باید تمیز شود.

• پیشگیری از پوسیدگی زودرس دندان‌های شیری: خواباندن کودک با شیشه شیر یا شیر مادر در دهان می‌تواند موجب پوسیدگی دندان شود. بهتر است پس از تغذیه شبانه، لثه‌ها و دندان کودک تمیز شوند.

• استفاده نکردن از پستانک‌های شیرین‌شده: آغشته‌کردن پستانک به عسل یا مواد شیرین می‌تواند باعث رشد باکتری‌های پوسیدگی‌زا شود.

• مراجعه به دندانپزشک کودک: اولین معاینه دهان و دندان نوزاد بهتر است تا قبل از یک‌سالگی انجام شود تا وضعیت لثه‌ها و دندان‌ها بررسی گردد.

تغذیه و تأثیر آن بر سلامت دهان کودک

تغذیه نوزاد نقش مهمی در سلامت دهان و دندان او دارد. شیر مادر بهترین تغذیه برای کودک زیر شش ماه است، اما در صورت استفاده از شیر خشک نیز باید دقت شود که دهان کودک بعد از هر وعده تغذیه تمیز شود.

در شروع تغذیه کمکی، باید از خوراکی‌های بدون قند و فاقد مواد افزودنی استفاده شود. خوراکی‌های شیرین مثل آب‌میوه‌های آماده و فرآوری‌شده می‌توانند زمینه‌ساز پوسیدگی‌های زودرس شوند.

چه زمانی باید به دندانپزشک کودکان مراجعه کرد؟

انجمن دندانپزشکی آمریکا توصیه می‌کند که کودک اولین ویزیت دندانپزشکی را در سن یک‌سالگی یا ظرف شش ماه پس از رویش اولین دندان انجام دهد. در این جلسه، دندانپزشک وضعیت سلامت دهان کودک، نحوه رویش دندان‌ها و نیاز به مراقبت خاص را بررسی کرده و آموزش‌های لازم به والدین داده می‌شود.

برای مشاوره با بهترین متخصص دندانپزشکی کودکان اصفهان کلیک کنید

پاسخ به سوالات رایج والدین

۱. اگر کودک فقط شیر می‌خورد، آیا نیاز به تمیز کردن دهان دارد؟
بله، حتی شیر مادر حاوی قندهای طبیعی است که در صورت باقی‌ماندن در دهان، می‌تواند موجب رشد باکتری‌ها شود.

۲. آیا بلعیدن خمیر دندان خطر دارد؟
در نوزادان زیر یک سال، باید از خمیر دندان بدون فلوراید استفاده شود و مقدار آن بسیار کم باشد تا حتی در صورت بلع، مشکلی ایجاد نکند.

۳. آیا استفاده از پستانک باعث مشکل دندانی می‌شود؟
استفاده مکرر و طولانی از پستانک می‌تواند باعث تغییر فرم فک و رشد نامناسب دندان‌ها شود. بهتر است استفاده از آن تا یک‌سالگی محدود گردد.

نتیجه گیری:

مراقبت از دهان کودک نباید به تأخیر بیفتد. شروع این مراقبت‌ها از همان بدو تولد نه‌تنها موجب پیشگیری از بیماری‌های دهانی می‌شود، بلکه کودک را به بهداشت دهان عادت می‌دهد. استفاده از روش‌های ساده مانند پاک‌سازی با گاز استریل، مسواک انگشتی و مراجعه به دندانپزشک در زمان مناسب، پایه‌گذار دندان‌هایی سالم در سال‌های آینده خواهد بود.

با آگاهی والدین و انجام مراقبت‌های ابتدایی، می‌توان گامی بزرگ در جهت سلامت دهان و دندان‌های دائمی کودک برداشت.

❌برای اطلاعات بیشتر ما را در اینستاگرام همراهی کنید.