جلوگیری از پوسیدگی دندان کودکان : راهکارهایی که والدین باید بدانند!
پوسیدگی دندان در کودکان یکی از مشکلات شایع دهان و دندان است که میتواند بر سلامت و رفاه آنها تأثیر بگذارد. این مشکل به دلیل باکتریهای موجود در دهان ایجاد میشود که به قند موجود در مواد غذایی واکنش داده و اسید تولید میکنند. این اسید به مینای دندان آسیب زده و منجر به پوسیدگی میشود. خوشبختانه، والدین میتوانند با اقدامات ساده و کاربردی از پوسیدگی دندان کودکان جلوگیری کنند. در این مقاله به راهکارهایی که والدین باید برای جلوگیری از پوسیدگی دندانهای کودکان بدانند، پرداختهایم.
۱. شروع مراقبت از دندانها از سنین پایین
اولین قدم برای پیشگیری از پوسیدگی دندانها، آغاز مراقبتهای دهان و دندان از سنین پایین است. حتی قبل از رویش دندانها، والدین باید لثههای کودک را با پارچه نرم و مرطوب تمیز کنند تا از تشکیل پلاکهای دندانی جلوگیری شود. با رشد اولین دندانها، میتوان از مسواک نرم و مخصوص نوزادان برای تمیز کردن دندانهایشان استفاده کرد.
۲. آموزش عادت مسواک زدن
از همان سنین پایین باید کودکان را به مسواک زدن عادت داد. بهتر است والدین تا سن ۲ سالگی از خمیر دندان بدون فلوراید استفاده کنند و بعد از آن به خمیر دندان حاوی فلوراید روی آورند. برای کودکان زیر ۶ سال باید از مقدار بسیار کمی خمیر دندان (به اندازه یک نخود) استفاده شود. مسواک زدن دو بار در روز، بهویژه قبل از خواب، اهمیت زیادی دارد. والدین باید تا زمانی که کودک توانایی کافی برای مسواک زدن را پیدا نکرده، به او کمک کنند و نحوه صحیح مسواک زدن را آموزش دهند.
۳. استفاده از نخ دندان
نخ دندان نقش مهمی در تمیز کردن فضاهای بین دندانها دارد، جایی که مسواک نمیتواند به آن دسترسی پیدا کند. از حدود سن ۳ تا ۴ سالگی که دندانهای شیری کاملاً رشد کردهاند، استفاده از نخ دندان تحت نظر والدین توصیه میشود. نخ دندان میتواند از تجمع باکتریها و پلاک بین دندانها جلوگیری کرده و در نتیجه از پوسیدگی دندان جلوگیری کند.
۴. تغذیه سالم و کاهش مصرف قند
تغذیه سالم یکی از عوامل مهم در سلامت دندانهای کودکان است. مصرف مواد غذایی قندی مانند آبنبات، نوشیدنیهای شیرین، کیکها و بیسکویتها میتواند خطر پوسیدگی دندان را افزایش دهد. والدین باید تلاش کنند مصرف قند را محدود کرده و به جای آن، غذاهای سالم مانند میوهها، سبزیجات و لبنیات به کودکان ارائه دهند. نوشیدن آب به جای نوشیدنیهای شیرین نیز توصیه میشود. همچنین، میانوعدههای سالمی که نیاز به جویدن دارند (مانند سیب، هویج) میتوانند به تمیزی دندانها کمک کنند.
۵. محدود کردن مصرف تنقلات
مصرف تنقلات مکرر در طول روز میتواند موجب ایجاد پلاکهای دندانی و پوسیدگی دندان شود، زیرا هر بار که کودک میانوعدهای میخورد، باکتریها زمان کافی برای تولید اسید دارند. بهتر است کودکان را به خوردن سه وعده غذایی اصلی و یک یا دو میانوعده سالم در طول روز تشویق کنید و مصرف تنقلات ناسالم را به حداقل برسانید.
اطلاعات بیشتر در : متخصص دندانپزشکی کودکان اصفهان
۶. مصرف فلوراید
فلوراید یکی از عناصر مؤثر در تقویت مینای دندان و کاهش خطر پوسیدگی است. این ماده معدنی از طریق آب شرب، خمیر دندان و حتی برخی دهانشویهها به دندانها میرسد. اگرچه خمیر دندان حاوی فلوراید برای کودکان مناسب است، والدین باید دقت کنند که کودک خمیر دندان را قورت ندهد. در برخی موارد، دندانپزشک ممکن است فلورایدتراپی حرفهای را برای کودکان توصیه کند تا دندانها بیشتر در برابر پوسیدگی مقاوم شوند.
۷. چکاپهای منظم دندانپزشکی
یکی از مؤثرترین راههای پیشگیری از پوسیدگی، مراجعه منظم به دندانپزشک کودکان است. بهتر است اولین مراجعه به دندانپزشک در حدود سن یک سالگی انجام شود تا وضعیت دندانها و لثههای کودک بررسی شود. پس از آن، چکاپهای منظم هر شش ماه یک بار توصیه میشود. دندانپزشک میتواند وضعیت دندانها را ارزیابی کرده، جرمهای موجود را تمیز کرده و در صورت نیاز، اقدامات پیشگیرانه مانند فلورایدتراپی یا سیلانت را انجام دهد.
۸. استفاده از سیلانتهای دندانی
سیلانت یا شیارپوش، مادهای است که بر روی سطح دندانهای عقب (مولرها) قرار داده میشود و از ورود باکتری و مواد غذایی به شیارها جلوگیری میکند. این ماده بیرنگ یا سفید به محافظت از دندانها در برابر پوسیدگی کمک میکند. استفاده از سیلانت دندانی برای کودکان بالای ۶ سال که دندانهای دائمیشان روییده است، توصیه میشود.
۹. جلوگیری از انتقال باکتریها به کودک
برخی از باکتریهایی که موجب پوسیدگی دندان میشوند، میتوانند از طریق والدین یا سرپرستان به کودک منتقل شوند. برای مثال، اشتراکگذاری قاشق یا تمیز نکردن پستانک میتواند منجر به انتقال باکتریهای دهانی به کودک شود. بنابراین، والدین باید از چنین رفتارهایی اجتناب کرده و از لوازم تمیز و مجزا برای کودکان استفاده کنند.
۱۰. آموزش اهمیت بهداشت دهان و دندان به کودکان
کودکان باید از سنین پایین به اهمیت مراقبت از دندانهایشان پی ببرند. والدین میتوانند از طریق بازیها، کتابهای مصور یا حتی ویدئوهای آموزشی به کودکان نشان دهند که چگونه مراقبت از دندانها به آنها کمک میکند تا دندانهایی سالم و قوی داشته باشند. تشویق کودکان به حفظ بهداشت دهان و دندان، باعث ایجاد عادات سالم و پایدار در طول زندگی آنها خواهد شد.
پوسیدگی دندان در کودکان مسئلهای است که با مراقبتهای مناسب و آگاهی والدین بهخوبی قابل پیشگیری است. با رعایت اصول بهداشتی، تغذیه سالم و مراجعه منظم به دندانپزشک، والدین میتوانند نقش مهمی در حفظ سلامت دندانهای کودکان ایفا کنند. این اقدامات نه تنها از پوسیدگی دندان جلوگیری میکند، بلکه به کودکان کمک میکند تا عادات سالم بهداشت دهان و دندان را برای تمام عمر خود به دست آورند.
❌برای اطلاعات بیشتر ما را در اینستاگرام همراهی کنید
✅جهت مطالعه فلورایدتراپی اصفهان کلیک کنید